
احمد فؤاد نجم، از شاعران معروف و بسیار محبوب مصر، روز گذشته، سه شنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۲ (۳ دسامبر) در ۸۴ سالگی در قاهره درگذشت.
محمد هاشم، ناشر آثار احمد فؤاد نجم روز گذشته به خبرگزاری “اهرام” خبر داد که نجم درگذشته است. هنوز علت مرگ این شاعر معلوم نیست.
احمد فؤاد نجم در ماه مه ۱۹۲۹ در دهکدهای کوچک کنار رود نیل، در خانوادهای فقیر متولد شد و با تنگدستی پرورش یافت.
احمد فؤاد نجم برای احقاق حقوق مدنی مردم هم تلاش میکرد و به همین خاطر نیز ۱۸ سال از زندگی خود را در زندان گذراند
وی در یک مصاحبه گفته بود مادرش در روز تولد او فهمیده است پدرش قصد ازدواج با زن دوم خود را دارد و به همین خاطر غمگین شده بود. مادر احمد فؤاد نجم همچنین به او گفته بود که وی بههنگام تولد برخلاف نوزادان دیگر که از طرف سر خود به دنیا میآیند با پاهای خود پا به دنیا گذاشته است. نجم به شوخی میگفت بههمین دلیل “از همان زمان دور دنیا میدوم”.
او بهویژه پس از جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۶۷ بهدلیل اشعار انقلابیاش، و همچنین انتقادهای تندش به رهبران مصر و کشورهای عربی شهرت یافت. نجم یک فعال سیاسی بود و برای احقاق حقوق مدنی مردم هم تلاش میکرد و به همین خاطر نیز ۱۸ سال از زندگی خود را در زندان گذراند.
احمد فؤاد نجم به اندیشه چپ گرایش داشت. او اشعارش را به زبان کوچه میسرود و در نزد جوانان مصری بسیار محبوب بود. یکی از مهمترین آثار او قصیدهای است به نام “شما کی هستید و ما کی هستیم؟”
برخی از ابیات این قصیده که شکاف بین فقیر و غنی را مضمون قرار میدهد و بر بیعدالتی اجتماعی میتازد، در بهار عربی بر سر زبان معترضان افتاده بود و در تظاهراتشان این سطرها را میخواندند.
نجم که در سال ۲۰۰۷ از سازمان ملل متحد لقب “سفیر فقرا” را گرفت بیشتر با دوست خواننده و آهنگسازش “شیخ امام” که او نیز به خواننده فقرا شهرت دارد کار میکرد.
احمد فؤاد نجم در نزد طرفدارانش در مصر به “الفاجومی” شهرت داشت. او در جشنواره “میراث” که در اردن برگزار شده بود، پیشبینی کرد که بهزودی سومین انقلاب مصر هم در راه است.
در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۱ در اثر جنبش اعتراضی مردم در مصر رژیم حسنی مبارک سرنگون شد و سپس در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۳ نظامیان مصر، محمد مُرسی، رئیسجمهور اسلامگرا را نیز از کار برکنار کردند.
در سپتامبر ۲۰۱۲ جایزه شاهزاده کلاوس، جایزه فرهنگ و توسعه هلند، به احمد فؤاد نجم تقدیم شد.
نواره نجم، دختر احمد فؤاد نجم نیز فعال حقوق بشر، روزنامهنگار و وبلاگنویس است.