نمایشگاه تازه‌ای از پرویز تناولی، مجسمه‌ساز و نقاش نام‌آشنای ایرانی در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار می‌شود. موضوع این نمایشگاه آثاری‌ست که پرویز تناولی در سال‌های گذشته درباره «شیر» به عنوان یک کهن‌الگوی فرهنگی در ایران آفریده است. فرصتی برای تأمل در مفهوم یک نماد ملی.
نشست خبری نمایشگاه «شیرهای ایران» با حضور پرویز تناولی، هنرمند برجسته ایرانی
پرویز تناولی در نشست خبری نمایشگاه «شیرهای ایران» در موزه هنرهای معاصر درباره اهمیت شیر به عنوان یک نماد فرهنگی در ایران گفت:
« ما در اسناد تاریخی و فرهنگی دو نماد داریم که از هزاران سال قبل هنوز در فرهنگمان باقی مانده است. یکی شیر است و دیگر سرو سهی. این دو نماد، نمادهایی جاودانه‌اند.»
در نمایشگاه «شیرهای ایران» ( از ۱۲ تیر تا ۷ شهریور ) ۱۴۷ اثر از آثار پرویز تناولی ارائه می‌شود که شامل ۵۱ تابلوی نقاشی، ۲۱ تخته فرش، ۶ مجسمه فلزی، ۶۰ مجسمه سرامیک و ۹ عدد جواهرات است. همچنین ۱۵۳ اثر از مجموعه آثار تناولی شامل فرش، قفل، سنگ وزنه، شیر آب، سکه، شیر سنگی و پوستر به نمایش درمی‌آید. در این نمایشگاه ۶۳ اثر از موزه‌های و مجموعه‌های شخصی به امانت گرفته شده است که شامل ۲۷ اثر از موزه ملی ایران، ۵ اثر از موزه هنرهای معاصر، ۱۰ اثر از موزه رضا عباسی، ۳ اثر از موزه نقاشی پشت شیشه و ۱۸ اثر از مجموعه‌داران است.
تناولی درباره به‌کارگیری نماد شیر و تحول این نماد در آثارش در سال‌های گذشته گفت:
« شیرهای من در این سال‌ها تحول پیدا کرده‌اند. شیرهایم روز به روز بزرگ‌تر شدند، تا اینکه سال گذشته بزرگ‌ترین شیرم را ساختم. من ساخت این شیرها را در سال‌های گذشته گسترش دادم و در ۱۵ سال گذشته بیشترین شیر را ساختم که بزرگ‌ترین آن‌ها با وزن سه تن و در ابعاد ۳ متر در ۲ متر است که هنوز نمایش داده نشده. بسیاری از این آثار برای اولین بار است که به نمایش در می‌آید.»
یکی از شیرهای پرویز تناولی
پرویز تناولی از شناخته شده‌ترین و برجسته‌ترین هنرمندان معاصر ایران در سطح جهانی است و گرچه در دهه‌های اخیر مجسمه‌هایش بیشتر مورد توجه بوده، اما نقاشی‌های او نیز جایگاهی ویژه در نقاشی معاصر ایران دارد.
تعلق خاطر به جهان گذشته، استفاده از عناصر هنر بومی و سنتی ایران، اشیاء و نشانه‌های دوران کهن و سپری شده و ارایه آن‌ها در ترکیبی مدرن مبتنی بر زیبایی‌شناسی جدید از مهم‌ترین مشخصه‌های کارهای تناولی است.
او به دلیل مجسمه‌هایی چون «شاعر»، «هیچ»، «قفل و قفس»، «دیوار» و «دست‌ها» شناخته شده و در این میان «هیچ»هایش شهرت بیشتری دارد. آثار او در حراجی‌های مهم دنیا از جمله حراج کریستی جایگاه ویژه‌ای داشته‌اند و از نظر قیمت هم رکوردهای بی‌سابقه‌ای را بر جا گذاشته‌اند.
پرویز تناولی در نشست خبری «شیرهای ایران» گفت که علاقه به شیر از کودکی در او به وجود آمده است:
«در همان دوران کودکی شبیه‌خوانی‌ها و تعزیه‌هایی را می‌دیدم که همواره مردی در لباس شیر حاضر می‌شد و بر سر و کله خود می‌زد. من دوست داشتم داستان این را بدانم و متوجه شدم که ایرانی‌ها چقدر شیر را دوست دارند. یادم می‌آید پرچم تکیه‌های آن زمان تصویری از شیر بود و مردم عامی برای شیر احترام قائل بودند و تصویر این شیرها در خانه آن‌ها وجود داشت.»
بهزاد حاتم، کیوریتور نمایشگاه «شیرهای ایران» گفته است که این نمایشگاه می‌خواهد در وهله اول یک نمایشگاه فرهنگی برای تأمل در مفهوم شیر و زیباشناسی این نماد در فرهنگ ایرانی و تکرار آن در قالیچه‌های دست‌باف، اشیای کاربردی و همچنین آثار هنری مانند مجسمه‌های تناولی باشد.
علاوه بر آثار پرویز تناولی، آثاری از موزه ملی، موزه رضا عباسی و دیگر مجموعه‌ها با مضوع «شیر» در این نمایشگاه به نمایش گذاشته می‌شود. این آثار زیر نظر پرویز تناولی انتخاب شده است.
نمایشگاه «شیرهای ایران» کتابی هم پیرامون این موضوع توسط نشر نظر در ۴۴۸ صفحه منتشر کرده است.
بیشتر بخوانید:
- همه «هیچ»های سرگردان تناولی
- تناولی دست به دامن روحانی شد
- فیلم مصادره آثار تناولی توسط مأموران شهرداری
- مأموران شهرداری تهران مجسمه‌های پرویز تناولی را بردند
- مجسمه‌های کوچک پرویز تناولی
- پرویز تناولی و نشانه‌های دوران کهن
- انتقاد کیهان به نصب اثر پرویز تناولی در کاخ نیاوران
- مجسمه‌های پرویز تناولی در نگارخانه دارالفنون کویت
- احتمال حراج آثار پرویز تناولی به بهانه پالایش موزه امام علی